Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2015

Συνεδρία 101: Οι Νεκροί δε Λένε Ιστορίες


Άλλο πράγμα είχα στο μυαλό μου να ανεβάσω και το είχα σχεδόν έτοιμο, αλλά τα γεγονότα στη Γαλλία το έκαναν ακατάλληλο, οπότε θα ασχοληθώ με αυτό που είναι τώρα επίκαιρο. Επειδή το πράγμα έχει πάρα πολλές πτυχές εγώ θα γράψω για το κομμάτι που ξέρω και είναι εκείνο των μυστικών υπηρεσιών.

Μου κάνει τρομακτική εντύπωση μέσα σε όλο το χαμό το γεγονός ότι ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών της Γαλλίας δεν έχει ακόμα παραιτηθεί. Μια τέτοια επιχείρηση με ταυτόχρονα χτυπήματα σε 7 διαφορετικά σημεία της πόλης, τα δύο σε μέρη με πάρα πολύ κόσμο όπως ο συναυλιακός χώρος και το γήπεδο, θα πρέπει να οργανωνόταν καιρό. Παρένθεση, διάβασα και εγώ τη βλακεία ότι τα χτυπήματα ήταν απάντηση στο θάνατο του jihadee John από τους βομβαρδισμούς. Σίγουρα παιδιά. Το οργάνωσαν όλο αυτό σε 20 ώρες. Κλείνει η παρένθεση.

Το πιο αστείο της υπόθεσης είναι ότι οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες την επόμενη μέρα έβγαλαν ανακοίνωση ότι είχαν προειδοποιήσει για επερχόμενο χτύπημα. Όλα καλά, ε; Μόνο που την προειδοποίηση ποιος την χειρίζεται και την αξιολογεί; Το κράτος θα μου πείτε. Και ποιο άραγε κομμάτι του κράτους, ποια υπηρεσία; Ναι σωστά, μα οι μυστικές υπηρεσίες. Το να έχεις πληροφορίες για επερχόμενο τρομοκρατικό χτύπημα είναι το πρώτο βήμα. Στην τελική, σιγά τη μαντεψιά όταν η Γαλλία συμμετέχει ενεργά σε βομβαρδισμούς κατά του ISIS. Αυτό είναι η πρώτη δουλειά των μυστικών υπηρεσιών. Η δεύτερη είναι να κάνει ταυτοποίηση των υπόπτων, να τους παρακολουθήσει και να ξετυλίξει το σχέδιό τους. Το τρίτο είναι να το τοποθετήσει γεωγραφικά. Το τέταρτο είναι να το αποτρέψει και τέλος το πέμπτο είναι να εξαρθρώσει το κύκλωμα που το σχεδίαζε. Συγχαρητήρια Service de Renseignement κάνατε το πρώτο βήμα.

Θυμάμαι στο μεταπτυχιακό στο μάθημα του Intelligence το πρώτο πράγμα που είπαν ήταν “Concerning the Secret Services, if it hits the news, its not a job well done”. Και είναι έτσι ακριβώς. Στην πραγματικότητα, οι μυστικές υπηρεσίες δε λειτουργούν όπως ο 007. Η σωστή δουλειά είναι όταν δημιουργείται η μικρότερη δυνατή φασαρία. Κάτι ανάλογο με τους διαιτητές δηλαδή, που ο καλός είναι εκείνος που κανείς δεν τον θυμάται στο τέλος του ματς. Οι Γάλλοι τα έκαναν σκατά και δεν είναι η πρώτη φορά. Τα γεγονότα του Charlie Hebdo έλαβαν χώρα το Γενάρη αυτού του χρόνου.

Ακόμα χειρότερα τα πράγματα όταν κάποιοι από τους δράστες είναι Γάλλοι. Όλοι αυτοί είναι σε λίστες, όπως ήταν σε λίστα, ανακοίνωσαν οι Γάλλοι αλλά και η CIA ο τύπος που πέρασε από τη Λέρο. Εδώ να πω κάτι που πολλοί δεν ξέρουν και κάνουν κριτική από το ιδεολογικό τους στρατόπεδο ο καθένας. Το ότι ταυτοποιήθηκε ένα διαβατήριο και πέρασε έναν πιθανός τρομοκράτης δεν είναι πρόβλημα των ελληνικών αρχών, ανεξαρτήτως κυβερνήσεως. Το σύστημα ελέγχου είναι πανευρωπαϊκό και τον έλεγχό του τον έχει η FRONTEX. Το σύστημα και οι βάσεις δεδομένων είναι κεντρικά και κανονικά θα έπρεπε να χτυπάει συναγερμός κάθε φορά που κάποιος ύποπτος περνάει. Πόσο μάλλον ένας πολίτης της ΕΕ που έφυγε και πήγε στη Συρία να πολεμήσει με το ISIS και ξαναγύρισε. Τώρα, ή τον είχαν υπό παρακολούθηση για να τους οδηγήσει στους υπόλοιπους και τον έχασαν, ή νόμιζαν ότι πήγε να δει τους δικούς του σε Γαλλία και Βέλγιο.

Ένα άλλο κομμάτι που δείχνει ότι οι μυστικές υπηρεσίες της Γαλλίας κυρίως, αλλά όχι μόνο δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους είναι η αντίδραση μετά. Οι ταυτόχρονες επιχειρήσεις σε Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Γερμανία, η κινητοποίηση όλων των κρατών του ΝΑΤΟ και όχι μόνο της ΕΕ δείχνει ότι είχαν σταμπάρει και παρακολουθούσαν πρόσωπα. Πόσο μάλλον όταν έχουν κάνει ήδη ένα κάρο συλλήψεις. Το πως τους ξέφυγε αυτό είναι πραγματικά εξωφρενικό, αλλά έχει εξήγηση.

Το κλασικό παράδειγμα που χρησιμοποιείται στη διεθνή βιβλιογραφία είναι η 9/11. Τότε στις ΗΠΑ πολλές διαφορετικές υπηρεσίες είχαν αποσπασματικές πληροφορίες για το χτύπημα αλλά επειδή οι διαφορετικοί οργανισμοί δεν είναι ακριβώς φίλοι μεταξύ τους καθώς διεκδικούν κομμάτι ο ένας από τον άλλο από την ίδια πίτα, κανείς δεν αντάλλαζε πληροφορίες με κανένα. Έτσι το παζλ δε συνθέθηκε ποτέ και το χτύπημα έγινε. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία της Homeland Security. Κάποιος δηλαδή που θα κάνει κεντρική αξιολόγηση των αποσπασματικών πληροφοριών.

Επειδή όμως η σύγχρονη τρομοκρατεία είναι διακρατικό φαινόμενο η λύση οφείλει να είναι επίσης διακρατική. Οι εθνικές μυστικές υπηρεσίες, ειδικά στην Ευρώπη δεν έχουν μεγάλο νόημα. Για παράδειγμα έχουμε ένα Βέλγο, που πέρασε από τη Γαλλία, πήγς να κάνει τζιχάντ στη Συρία και ήρθε μέσω Τουρκίας στην Ελλάδα, διέσχισε όλα τα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη για να ξαναπάει στο Παρίσι. Αν κάθε χώρα το είχε υπό εποπτεία, αλλά δε μοιραζόταν τις πληροφορίες με τις άλλες δεν κάνουν τίποτα. Οι μυστικές υπηρεσίες είναι σκληρό κράτος και κράτος παλιάς κοπής. Είναι αλλεργικές στο να μοιράζονται πληροφορίες, κυρίως με τις αντίστοιχες άλλων κρατών που τα θεωρούν αντιπάλλους. Διότι στο σύστημα των εθνών κρατών δεν υπάρχουν φίλοι, μόνοι προσωρινοί σύμμαχοι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να λείπει η κεντρική διαχείριση πληροφοριών.

Για να το κάνω λιανά, όλες οι μυστικές υπηρεσίες λειτουργούν κάτω από μια λογική που λέγεται intelligence cycle. Αυτός ο κύκλος αποτελείται από κάποια στάδια:
1.       Οργάνωση και σχεδιασμός
2.       Συλλογή πληροφοριών
3.       Ανάλυση (σε 2 επίπεδο, αρχικά αποσπασματική της κάθε πληροφορίας και μετά συγκεντρωτική)
4.       Διασπορά των πληροφοριών
5.       Δράση και συλλογή αποτελεσμάτων


Μετά επιστρέφουμε στην αρχή. Η FRONTEX είναι ένα εγχείρημα να γίνει κεντρικό database και να γίνεται κεντρική αξιολόγηση των πληροφοριών. Όμως είναι περιορισμένο ακόμα. Προσοχή εδώ. Το ζήτημα είναι να γίνονται καλύτεροι έλεγχοι και να παρακολουθούνται ύποπτοι, όχι να ζούμε όλοι κάτω από ένα Φουκεϊκό πανόπτικον. Τα προβλήματα όμως των μυστικών υπηρεσιών είναι μεγάλο θέμα και θα πάει σε άλλο post, αν βρεθεί χρόνος.

Το πιο σημαντικό είναι να αποτρέπονται τέτοια χτυπήματα όπως αυτό του Παρισιού τώρα, ή της Μαδρίτης και του Λονδίνου παλιότερα. Η καλύτερη και πιο συντονισμένη δράση των μυστικών υπηρεσιών είναι η πρώτη και πιο αποδοτική γραμμή άμυνας, ειδικά στον κόσμο της πληροφορίας. Αλλιώς θα υπάρχει στρατός τους δρόμους μετά από τέτοια γεγονότα, κήρυξη κατάστασης εκτάκτου ανάγκης κτλ. Αυτό παραβιάζει μια βασική αρχή της έννοιας της ασφάλειας που τη θέλει να είναι φυγόκεντρη, δηλαδή να επεκτείνει και όχι να συστέλλει το χώρο ελευθερίας.


Επίσης οι μυστικές υπηρεσίες σε σχέση με τις δυνάμεις ασφαλείας έχουν ένα μόνο πλεονέκτημα, δεν είναι υποχρεωμένες να σκοτώσουν. Διότι ακόμα και για τους τρομοκράτες μπορείς να πάρεις πολλές περισσότερες πληροφορίες για τη δράση τους και τα δίκτυά τους όταν τους πιάνεις ζωντανούς. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι νεκροί δε διηγούνται ιστορίες.

2 σχόλια:

  1. Καλή κ ευήμερη χρονιά Ραϋμόνδε. Έχεις ξεχάσεις αυτή τη γωνιά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κοίτα. Δεν την έχω ξεχάσει & αυτό με πληγώνει λιγάκι. Αλλά στην τελευταία φάση της εγκυμοσύνης & τώρα με τη μικρή ο χρόνος μου στο σπίτι είναι περίπου 1 ώρα τη μέρα. Κάποια στιγμή υπόσχομαι να γράφω 3 κείμενα τη βδομάδα. Αλλά μέχρι να το εξασφαλίσω δε θα ξαναγράψω, σα σχέση από απόσταση. Φαντάσου ότι καταφέρνω να σου απαντήσω από τη δουλειά κάνοντας 1 τσιγάρο, διότι απ το σπίτι δεν προκάνω. Υπάρχει τρόπος πιο τακτικής επικοίνωνίας αν θέτε. Στείλτε μου 1 mail στη διεύθυνση πάνω αριστερά & θα εξηγήσω

    ΑπάντησηΔιαγραφή